رهبری، توسعه کسب و کار
کارشناس روابط عمومی [حقوق در ایران و خارج، شرح وظایف]
فروردین
وظایف کارشناس روابط عمومی یکی از شریان‌های حیاتی سازمان است. یک کسب و کار تا وقتی زنده می‌ماند که مشتریان تصمیم می‌گیرند از آن خرید کنند. موراد مختلفی روی تصمیم آنها تأثیر دارد؛ کیفیت محصول، بازاریابی، خدمات پشتیبانی و روابط عمومی.
در ایران، بیشتر روابط عمومی را به عنوان بخشی غیر کارآمد در مجموعه‌های دولتی می‌شناسند، اما میزان توجه کمپانی‌های جهان به این واحد مهم، نشان می‌دهد که تا چه حد وجود یک روابط عمومی حرفه‌ای می‌تواند رابطه مردم عادی با کسب و کارها را بهبود ببخشد. در این مقاله اهمیت و ارزش وظایف کارشناس روابط عمومی را توضیح می‌دهیم و بازار کار آن را بررسی می‌کنیم.
اگر قصد دارید کارشناس روابط عمومی استخدام کنید، بعد از مطالعه این مقاله، نوشتن شرح شغل این پوزیشن برایتان ساده‌تر خواهد بود. اگر هم قصد دارید به عنوان کارشناس روابط عمومی کار کنید، بعد از مطالعه این مقاله، با چند و چون شغل مورد نظرتان آشنا خواهید شد.
بخش روابط عمومی چه کاری در سازمان (شرکت) انجام می‌دهد؟
کارشناس روابط عمومی باید به طور روزانه چالش‌های فرهنگی و عمومی جامعه را شناسایی کند و برای حل آنها برنامه‌ریزی داشته باشد. در بخش روابط عمومی، برای رویدادهایی مثل مصاحبه‌ها، محتواهای شبکه‌های اجتماعی و کمپین‌های تبلیغاتی برنامه‌ریزی می‌شود. به طور کلی وظایف کارشناس روابط عمومی در برقراری ارتباط با جامعه هدف خلاصه می‌شود و به نظارت مدیر روابط عمومی هم نیاز دارد.
روابط عمومی سازمان تیمی است که توسط مدیر هدایت می‌شود تا ارتباط صحیحی با مخاطبان برند بسازد.
روابط عمومی معمولاً صدای رسمی یک سازمان است و پیام برند را به گوش عموم و مشتری می‌رساند. نکته مهمی که باید به آن توجه داشته باشید این است که کارشناس روابط عمومی باید استراتژی مناسبی برای بخش‌های مختلف جامعه هدف در نظر بگیرد. این فرد باید بداند که مشتریانی که تجربه خرید داشته‌اند، تنها مخاطبان روابط عمومی سازمان نیستند و باید برای ارتباط‌سازی با گروه‌های دیگری چون خریداران احتمالی هم برنامه‌ریزی داشته باشند.
امروزه شبکه‌های اجتماعی بسیار گسترده شده و بسیاری از مردم سعی می‌کنند از این طریق با برندها ارتباط بگیرند. بنابراین کارشناس روابط عمومی به عنوان متخصص ارتباطات یا متخصص رسانه نیز شناخته می‌شود. البته مدیریت شبکه‌های اجتماعی با همکاری چند تیم مختلف در سازمان انجام می‌شود.
تیم روابط عمومی مشخص می‌کنند که مطالبی در این شبکه‌ها منتشر شوند. تیم تولید محتوا، طرح‌های گرافیکی و جملات مناسب برای انتقال مطلب را تولید می‌کنند. ادمین شبکه‌های اجتماعی هم وظیفه زمان‌بندی بارگذاری محتواها و انتقال بازخورد به تیم‌های دیگر با برعهده دارد.
مهارت‌ها و توانمندی‌های مورد نیاز برای کارشناس روابط عمومی
اولین توانایی مهمی که هر کارشناس روابط عمومی باید داشته باشد، مهارت سخنوری است. روابط عمومی زبان گویای سازمان است و باید توانایی انتقال درست مطالب را داشته باشد.
نکته مهمی که باید بدانید این است که مهارت سخنوری، در کلام خلاصه نمی‌شود. گاهی اوقات کارشناسان روابط عمومی باید از این مهارت خود به صورت کتبی، در نوشتن یک بیانیه یا مصاحبه با مجله‌ها استفاده کنند.
کارشناس روابط عمومی باید توانایی سخنوری بالایی داشته باشد تا بتواند به بهترین زبان ممکن (بخصوص در شرایط بحرانی) پاسخ افکار عمومی را بدهد. حتی در بسیاری از موارد، سخنرانی‌های مدیران ارشد شرکت را کارشناسان روابط عمومی تهیه و تنظیم می‌کنند.
مهارت دیگری که کارشناس روابط عمومی باید پیش از ورود به این شغل کسب کند، نحوه استفاده از اینترنت بخصوص در شبکه‌های اجتماعی و ایجاد تعامل با رسانه شبکه‌های اجتماعی است.
تسلط به خوانش اخبار، تحلیل و واکنش سریع به اتفاقات نیز از جمله توانایی‌های مورد نیاز برای کارشناس روابط عمومی است. این افراد باید انعطاف بالایی داشته باشند. البته این شغل در اغلب موارد، برنامه‌ریزی منسجمی دارد و روال روزانه آن مشخص است. اما گاهی اوقات، اتفاقات غیرمنتظره‌ای در جامعه رخ می‌دهد. اینجاست که بخش روابط عمومی، باید به صورت خارج از برنامه، این رویداد را پوشش دهد و واکنش‌های لازم را در رسانه‌های برند، منتشر کند.
سایر مهارت‌های مورد نیاز برای اجرای وظایف کارشناس روابط عمومی
توانمندی‌هایی که در قسمت‌های قبلی بیان کردیم، اصلی‌ترین مهارت‌های مورد نیاز برای موفقیت در وظایف کارشناس روابط عمومی هستند. در ادامه به سایر توانمندی‌های سخت و نرمی که برای این پوزیشن شغلی ضروری است، اشاره می‌کنیم:
- ارتباط‌سازی و مدیریت ارتباطات
- بازاریابی و تبلیغات
- مدیریت زمان
- تدوین استراتژی و برنامه‌ریزی
- کار تیمی
- مهارت‌های مربوط به برقراری ارتباط با سازمان‌ها و ارگان‌ها (مانند نگارش نامه‌های اداری)
- تکنیک‌ها و اصول روان‌شناسی
مهارت‌های مورد نیاز کارشناسان روابط عمومی، به فعالیت سازمان و بزرگی برند نیز بستگی دارد. به عنوان مثال، کارشناسان روابط عمومی برندهای بزرگ، ممکن است بارها تجربه مصاحبه با رسانه‌های مختلف را داشته باشند. بنابراین باید بر اصول مصاحبه نیز مسلط شوند.
ویژگی‌های شخصیتی مناسب برای کارشناس روابط عمومی
بعضی از مشاغل به گونه‌ای هستند که حتی اگر به آنها علاقه نداشته باشید، باز هم امکان انجامشان را دارید. اما کارشناسی روابط عمومی به گونه‌ای است که برای موفقیت در آن، به معنای واقعی کلمه باید برایش ساخته شده باشید! مثلا یک فرد درونگرا معمولا نمی‌تواند یک کارشناس روابط عمومی موفق باشد! (فراموش نکنید که در هر مسئله‌ای استثناهایی هم وجود دارد).
در ادامه درباره ویژگی‌های شخصیتی مورد نیاز برای انجام وظایف کارشناس روابط عمومی صحبت می‌کنیم.
- هوش هیجانی بالا
- توانایی خود ابرازی و خودشکوفایی
- توانایی مدیریت استرس و کار کردن حتی در فشار بالا
- انگیزه بالا و دیدگاه مثبت
- وظیفه‌شناسی
- اعتماد به نفس بالا
- نظم
- خلاقیت
- استقلال
- رهبری
بر اساس ویژگی‌های شخصیتی بالا می‌توان گفت از میان تیپ‌های شخصیتی MBTI، سه تیپ ENFJ، ENTP و ENTJ برای این شغل مناسب هستند.
شرح وظایف کارشناس روابط عمومی
متخصصان روابط عمومی معمولاً سخنرانی می‌کنند، در جلسات شرکت می‌کنند و فعالیت‌های اجتماعی را انجام می‌دهند. آنها در محیط‌های پر استرس کار می‌کنند و اغلب چندین رویداد را به طور هم‌زمان سازماندهی می‌کنند.
شرح وظایف مدیر روابط عمومی را باید با توجه به حوزه فعالیت سازمان و سطح ارتباطات عمومی آن تعیین کرد. به همین دلیل شرح شغل این پوزیشن ممکن است در هر سازمان، با مجموعه‌های دیگر تفاوت داشته باشد. در ادامه به لیستی از مهم‌ترین وظایف کارشناس روابط عمومی در سازمان اشاره می‌کنیم تا به کمک آن بتوانید شرح شغل مناسب سازمان خودتان را برای این پوزیشن بنویسید.
- نوشتن بیانیه کلی روابط عمومی شرکت
- ارائه اطلاعات شرکت به رسانه‌ها
- ایجاد صدای اصلی برند
- رسیدگی به خبرنامه‌های شرکت
- نظارت بر محتواهای تولید شده و استراتژی رسانه‌های اجتماعی
- به اشتراک‌گذاری نتایج روابط عمومی و تحلیل‌ها با بخش‌های داخلی شرکت مانند بخش بازاریابی یا دیجیتال مارکتینگ
- تدوین برنامه‌های تبلیغاتی و ارزیابی کمپین‌های اجرا شده
- توسعه و اجرای استراتژی‌های مسئولیت اجتماعی (مثل جمع‌آوری کمک‌های مالی یا حمایت بخشی از جامعه که بخاطر حادثه‌ای به کمک نیاز دارد)
- توسعه و شرکت در جلسات مطبوعاتی
- برنامه‌ریزی برای شرکت در نمایشگاه تجاری یا سایر رویدادهای اجتماعی
- ایجاد و حفظ روابط با رسانه‌های
- شناسایی گروه‌ها و مخاطبان هدف و تدوین استراتژی درست برای برقراری ارتباط با آنها
- برنامه ریزی برای بخش‌های مربوط به ارتباط با مشتری
- هماهنگی با بخش تبلیغات و بازاریابی
- تنظیم سخنرانی‌ها و مصاحبه‌های مدیران ارشد سازمان
- اطلاع از رویدادهای داخل سازمان و ارتباطات با سایر مخاطبان
- تهیه گزارش از اخبار منتشرشده و رویدادهای مربوط به روابط عمومی سازمان و ارائه آن به مقامات بالاتر
همه وظایف کارشناس روابط عمومی، تحت نظارت مدیر این بخش انجام می‌شود. کارشناسان حرفه‌ای، بعد از مدتی می‌توانند ارتقا بگیرند و به مدیر روابط عمومی تبدیل شوند. در مقاله شرح وظایف مدیر روابط عمومی ، این موقعیت شغلی را نیز زیر ذره‌بین قرار داده‌ایم و چند و چون آن را بررسی کرده‌ایم.
درآمد کارشناس روابط عمومی
پوزیشن شغلی کارشناس روابط عمومی در شرکت‌های بزرگ جهان، موقعیت شغلی مهمی است. اما متأسفانه مدیران ایرانی کمتر به این شغل و اهمیت آن توجه می‌کنند. ادارات دولتی در ایران بی‌اهمیت‌ترین و غیر متخصص‌ترین افراد را به بخش روابط عمومی منتقل می‌کنند. کار بخش روابط عمومی سازمان‌های دولتی، برگزاری تشریفات و رویدادهای مناسبت‌های تقویمی مانند اعیاد است.
البته بسیاری از شرکت‌های خصوصی و کسب و کارهای مدرن ایرانی، اهمیت این پوزیشن کاری را به خوبی درک کرده‌اند و با افراد متخصص در این زمینه همکاری می‌کنند و حقوق خوبی برای آن در نظر می‌گیرند.
در شرکت‌های متوسط جهان، یک کارشناس روابط عمومی حدود 60 هزار دلار در سال درآمد دارد و این عدد برای شرکت‌های بزرگ تا 100 هزار دلار در سال نیز می‌رسد.
در ایران معمولاً حقوق رسمی اداره کار را به کارشناسان روابط عمومی پرداخت می‌کنند و مزایای شرکت را نیز به آنها می‌پردازند. رنج پرداختی به یک کارشناس روابط عمومی در ایران بین 8 تا 12 میلیون تومان در ماه است. (در سال ۱۴۰۲)
مدرک تحصیلی برای کارشناس روابط عمومی
برای اینکه بتوانید به عنوان کارشناس روابط عمومی در یک شرکت، کار کنید. باید دانش و تخصص مورد نیاز برای این شغل را داشته باشید. بخشی از اطلاعات و مهارت‌های مورد نیاز در این شغل، با تحصیل در رشته‌های مرتبط به دست می‌آید. عموماً کارشناسان روابط عمومی در یکی از رشته‌های دانشگاهی زیر تحصیل کرده‌اند:
- بازاریابی و تبلیغات
- شاخه‌های مختلف مدیریت
- علوم ارتباطات
- رسانه و ارتباطات
بعضی از کارشناسان روابط عمومی، به جای تحصیلات آکادمیک، در دوره‌هایی که برای این شغل تدوین شده، شرکت می‌کنند و مدرک معتبر می‌گیرند. مزیت دوره‌های آموزشی این است که زمان کوتاه‌تری دارند و مهارت‌های مورد نیاز برای روابط عمومی را به صورت تخصصی و کاربردی آموزش می‌دهند.
چالش‌های شغل کارشناس روابط عمومی
پوزیشن شغلی کارشناس روابط عمومی یک موقعیت پراسترس و سخت است. البته منظور ما، شغل واقعی کارشناسی روابط عمومی است، نه موقعیت‌های شغلی که در بعضی از سازمان‌های دولتی وجود دارد! در ادامه به بخشی از چالش‌های این شغل اشاره می‌کنیم.
- وقتی جریانی برعلیه یک برند به راه می‌افتد و مردم در برابر آن جبهه می‌گیرند، بخش روابط عمومی سازمان بیشتر از هر بخش دیگری تحت فشار قرار می‌گیرد و باید این جبهه اشتباه را مدیریت کند. حتی ممکن است جریان ایجاد شده، غیرواقعی باشد و تنها بر اساس شایعه و حدس و گمان افراد ناآگاه به راه افتد.
- کارشناس و مدیر روابط عمومی، اولین افرادی هستند که با مشتریان یا حتی همکاران منتقد صحبت می‌کنند. افراد منتقد معمولا از چیزی عصبانی هستند و احتمالا خشمشان از مجموعه را بر سر کارشناس بی‌گناه خالی می‌کنند!
- در بعضی از سازمان‌ها، کارشناسان روابط عمومی باید به صورت مداوم در سفر باشند تا ارتباطات برندشان را مدیریت کنند. حتی ممکن است لازم باشد مدیریت روابط بین‌المللی سازمان را نیز برعهده بگیرند.
- وقتی سازمانی با کمبود بودجه مواجه می‌شود، بخش تبلیغات و روابط عمومی جزو اولین قسمت‌هایی است که منابعی به آن تعلق نمی‌گیرد.
- در بسیاری از سازمان‌ها، بخش یا تیم منسجمی برای روابط عمومی وجود ندارد. در این صورت برنامه‌ریزی برای کارشناسان روابط عمومی به یک چالش جدی تبدیل می‌شود.
- گاهی اوقات مقامات بالارده سازمانی، بدون توجه به اصول روابط عمومی، در ارتباطات سازمان دخالت می‌کنند و سلیقه شخصی‌شان را اعمال می‌کنند. کارشناسان روابط عمومی هم معمولا نمی‌توانند آنها را متقاعد کنند و فقط باید از تصمیم مقام مافوق پیروی کنند.
نتیجه گیری؛ کارشناس روابط عمومی یک موقعیت شغلی گم‌نام اما حیاتی است
با خواندن این مطلب احتمالاً بیش از قبل با اهمیت پوزیشن کارشناس روابط عمومی آشنا شده‌اید. اگر شما مدیر یک کسب و کار هستید که با مردم در ارتباط مستقیم است. ، باید بخش روابط عمومی را جدی بگیرید و با استخدام کارشناسان حرفه‌ای، آن را تقویت کنید.
اگر مجموعه کوچکی دارید، یا حتی به تنهایی کار می‌کنید، باید بتوانید مانند یک کارشناس روابط عمومی با مشتریان ارتباط بسازید و آن را به شیوه‌ای درست، مدیریت کنید.
پاسخگویی، حضور در رسانه‌ها و داشتن یک پلن اجتماعی مناسب، در کنار وظیفه اصلی کسب و شما را به بازار هدفتان نزدیک می‌کند و باعث می‌شود آنها برند شما را به عنوان یک برند مسئول در قبال جامعه به خاطر بسپارند.
اگر می خواهید به صورت حرفه ای تیم سازی کنید و تیم با انگیزه ای داشته باشید، سیستم کنترلی اصولی طراحی کنید و عملکرد کارمندانتان را ارزیابی کنید، بهترین ها را در سازمانتان استخدام کنید و … می‌توانید در « دوره آنلاین مدیریت » ثبت نام کنید.
