وظایف مدیر کارخانه {حقوق؛ تیپ شخصیتی و مهارت‌ها}

وقتی صحبت از مدیر کارخانه می‌شود، بسیاری از افراد فردی را تصور می‌کنند که همه امور کارخانه را زیر نظر دارد و مدیریت می‌کند. این تعریف اشتباه نیست، اما وقتی وظایف مدیر کارخانه مشخص نباشد،‌ مجبور می‌شود هرکاری را انجام بدهد و فرسایش شغلی پیدا می‌کند. این مسئله به مرور زمان نارضایتی او را افزایش می‌دهد و حتی اگر بالاترین مبلغ را هم به عنوان حقوق دریافت کند، دیگر توان ادامه نخواهد داشت.

سازمان‌ها باید شرح وظایف مدیر کارخانه و مسئولیت‌های او را مشخص کنند تا هم فرایندها به صورت منظم پیش برود و هم همه کارها بر عهده یک نفر قرار نگیرد. در این مقاله بررسی می‌کنیم مدیر کارخانه چه کارهایی باید در سازمان انجام بدهد، چه مهارت‌هایی نیاز دارد و مقدار حقوقش باید چقدر باشد. اگر قصد دارید برای کارخانه‌تان مدیری استخدام کنید یا می‌خواهید به عنوان مدیر یک کارخانه مشغول به کار شوید، این مقاله اطلاعاتی کاربردی در اختیارتان قرار می‌دهد.

شرح وظایف مدیر کارخانه

توضیح شرح وظایف مدیر کارخانه، بهترین روش برای تعریف این شغل است. همانطور که می‌دانید، کارخانه بخش‌های مختلفی دارد که مدیر کارخانه باید به صورت کلی بر آن‌ها نظارت دارد. این نظارت کلی شامل فعالیت‌های زیر است که به عنوان شرح وظایف مدیر کارخانه تعریف می‌شود:

• نظارت بر فرایندهای کارخانه
• تعیین شاخص‌هایی برای سنجش عملکردها و فرایندها و بررسی این شاخص‌ها
• انجام اقدامات لازم برای بهینه‌سازی فرایندها یا مشورت با مدیرعامل در این زمینه
• تقسیم وظایف بین زیردستان خود و سپردن بخش‌های مختلف به آن‌ها
• نظارت بر واحدهای پشتیبانی و فروش برای بررسی انتظارات مشتریان و برآورده کردن انتظارات آن‌ها
• برنامه ریزی کلان و تدوین استراتژی برای سازمان
• پیگیری تأمین مواد اولیه و منابع مورد نیاز برای کارخانه
• نظارت بر موجودی انبار و میزان ورودی‌ها و خروجی‌ها به خصوص در دوره‌های انبارگردانی
• بررسی روند فعالیت سازمان و درصد تحقق اهداف تعیین شده
• پیدا کردن ریسک‌ها و مشکلات احتمالی و انجام اقدامات لازم برای پیشگیری یا حل آن‌ها
• شناخت فرصت‌های پیش روی کارخانه و تلاش برای استفاده از آن‌ها در جهت سودآوری بیشتر
• نظارت بر فضاسازی در کارخانه، تعیین جایگاه دستگاه‌های خطوط تولید و همکاری با کارکنان کارخانه برای استفاده حداکثری از فضایی که در اختیار دارند
• ارتباط با پیمانکاران و سایر اشخاص مرتبط با کارخانه که به صورت غیرمستقیم با روند کار در ارتباط هستند
• همکاری با بخش کنترل کیفیت برای افزایش بازدهی تولیدات و کاهش ضایعات تا حد امکان
• ارائه پیشنهاد برای بهبود و توسعه محصولات و تولید محصولات جدید برای کارخانه
• بررسی برنامه‌های آموزشی مورد نیاز کارکنان
• گزارش‌دهی به مدیرعامل ارشد یا هیئت مدیره درباره روند رشد کسب و کار
• نظارت بر گردش مالی و امور دریافت و پرداخت‌های مالی (انجام امور مالی جزو وظایف مدیر کارخانه نیست؛ او فقط باید در جریان گردش‌های مالی سازمان قرار داشته باشد)
• نظارت بر اجرای استانداردهای تدوین شده برای فرایندهای مختلف کارخانه

اگر در پوریش شغلی مدیر کارخانه هستید، پیشنهاد می کنیم حتما شغل های زیر را که تحت نظر شما فعالیت می کنند را مطالعه کنید:

• مدیر تولید
• مدیر برق کارخانه

مهارت‌های مورد نیاز برای انجام وظایف مدیر کارخانه چیست؟

در قسمت قبل درباره وظایف مدیر کارخانه صحبت کردیم. مهارت‌های مدیریتی اولین توانمندی‌هایی هستند که یک نفر برای مدیریت یک واحد صنعتی بزرگ به آن نیاز دارد.

اعضای سازمانی که توسط یک فرد حرفه‌ای مدیریت می‌شود، تمام توانشان را برای دستیابی به اهداف تعیین شده صرف می‌کنند و برای کار انگیزه دارند. همچنین سازمان در مسیر صحیح هدایت می‌شود و با پیشروی مطابق با برنامه‌ها، به اهدافی که برایش تدوین شده، خواهد رسید.

مهارت‌هایی که مدیر کارخانه برای ایجاد یک مجموعه منسجم نیاز دارد را در ادامه نام می‌بریم:

• ارتباط‌سازی
• رهبری و کار تیمی
• تصمیم‌گیری
• مدیریت بحران در شرکت
• مدیریت ریسک‌ و فرصت‌ها
• انعطاف بالا
• تحلیل و پردازش اطلاعات
• مذاکره
• تفویض اختیار

بهترین تیپ شخصیتی برای مدیریت کارخانه

مدیر کارخانه باید فردی با ظرفیت بالا، با انگیزه و توانمند باشد. او اولین پیشگام در فرصت‌ها و آخرین تسلیم شونده در بحران‌هاست. مدیر یک کارخانه با افراد بسیاری ارتباط دارد و به نوعی کارگران کارخانه است، به همین دلیل باید قابل اعتماد باشد و از مشکلاتی که زیردستانش با آن‌ها دست و پنجه نرم می‌کنند، غافل نشود.

از میان تیپ‌های شخصیتی مختلف MBTI،‌ تیپ ESTJ به عنوان مدیر شناخته می‌شود؛ یک فرد برونگرا، حسی، فکری و ساختارگرا کسی است که می‌تواند مدیریت یک کارخانه را برعهده بگیرد. اما تیپ‌های شخصیتی دیگری هم هستند که می‌توانند وظایف مدیر کارخانه را به خوبی انجام بدهند. این تیپ‌ها را نیز در ادامه نام می‌بریم:

• ISTJ
• INTJ
• ENFJ
• INFP
• ENFP

مدیران کارخانه در چه رشته‌هایی تحصیل می‌کنند؟

رشته‌های مدیریتی بهترین انتخاب برای مدیر کارخانه است. دانشجویان رشته‌های مدیریت صنعتی، صنایع یا حتی مدیریت بازرگانی می‌توانند در هدایت یک کارخانه عملکرد موفقیت‌‌آمیزی داشته باشند، زیرا با چند و چون این کار آشنا هستند و دانشش را یاد می‌گیرند. در حال حاضر رشته مدیریت بازرگانی هم در دانشگاه‌ها و هم در موسسات آموزش عالی شهرهای مختلف ایران ارائه می‌شود.

برای انجام وظایف مدیر کارخانه، تجربه هم به اندازه دانش اهمیت دارد. در ادامه به موضوعاتی اشاره می‌کنیم که مدیر کارخانه باید درباره آن‌ها اطلاعات کافی داشته باشد و بتواند به صورت کاربردی از آن‌ها استفاده کند.

• اصول و مبانی استانداردهایی که برای کارخانه اهمیت دارد (مثل استانداردهای ایزو)
• تدوین استراتژی برای کسب و کار
• آشنایی با اصول و فرایندهای زنجیره تأمین
• آشنایی با اصول بازاریابی و شناخت فرصت‌ها و تهدیدها برای سودآوری

بخشی از وظایف مدیر کارخانه، با توجه به حوزه فعالیت مجموعه تعیین می‌شود. بنابراین این فرد باید اطلاعاتی درباره محصولات، ماشین‌آلات، دستگاه‌ها و فرایندهای کارخانه داشته باشد تا بتواند وظایف تخصصی موجود در شرح شغل مدیر کارخانه را به درستی انجام بدهد.

مدیر کارخانه با چه کسانی ارتباط دارد؟

همانطور که پیش از این اشاره کردیم، ارتباطات مدیر کارخانه بسیار گسترده است. او از مدیران میانی سازمان گزارش کار دریافت می‌کند و خودش هم به مدیرعامل ارشد یا هیئت مدیره گزارش کار می‌دهد. همچنین در صورتی که کارگرها یا کارمندان سازمان مشکلی داشته باشند، به صورت مستقیم با مدیر کارخانه صحبت می‌کنند. اگر می خواهید در سمت مدیریت کارخانه مشغول به کار شوید و یا در نظر دارید مدیر کارخانه جذب و استخدام کنید، پیشنهاد می کنیم حتما انواع سطوح مدیریتی را در سازمان خود بشناسید.

بیشترین ارتباط مدیر کارخانه، با مدیر تولید است. وقتی او در کارخانه حضور ندارد، مدیر تولید کارهای لازم را انجام می‌دهد. وظایف این دو موقعیت شغلی هم با یکدیگر همپوشانی دارد. به عنوان مثال اگر مشکلی در خط تولید به وجود بیاید، مدیر تولید و مدیر کارخانه باید مسئله را ریشه‌یابی کنند و اقدامات لازم برای حل مشکل یا تعمیر دستگاه مورد نظر را انجام بدهند.

چالش‌های شغل مدیریت کارخانه

مدیریت کارخانه در هر اندازه‌ای که باشد، کار ساده‌ای نیست. از طرفی، روزی کارگران و تمام افرادی که با کارخانه کار می‌کنند، در گرو گردش چرخ کارخانه است و گردش این چرخ هم به توانمندی‌های مدیر کارخانه برمی‌گردد. پس اگر قصد دارید در چنین موقعیتی فعالیت داشته باشید، باید بدانید مسئولیت سنگینی برعهده‌تان خواهد بود. اگر تجربه و مهارت‌های کافی در این زمینه داشته باشید، به خوبی از عهده این مسئولیت‌ها برمی‌آیید و می‌توانید کارخانه را به بالاترین درجات سودآوری برسانید.

شغل مدیریت کارخانه، علاوه بر مسئولیت زیاد، چالش‌های دیگری هم دارد که در ادامه به آن‌ها اشاره می‌کنیم.

• احتمالا ساعات کاری زیاد و طولانی خواهید داشت و برای یک مرخصی کوتاه، باید چند روز به صورت فشرده کار کنید.
• باید با افراد مختلف از هر قشری و با هر فرهنگی ارتباط برقرار کنید و رضایتشان را جلب کنید.
• ممکن است لازم باشد برای کارتان به مأموریت بروید.
• اگر مدیرعامل در دفتر شرکت باشد و شما در محل کارخانه مشغول به کار باشید، نماینده او خواهید بود و بسیاری از مسئولیت‌های او را هم باید انجام دهید. این مسئله در اکثر کارخانه‌های بزرگ وجود دارد. در این صورت نیاز است با شرح وظایف مدیرعامل به خوبی آشنایی داشته باشید.
• مدیر کارخانه هیچ روتین روزانه‌ای ندارد و کارهایی که در طول روز انجام می‌دهد، بسیار متنوع است. این افراد زیاد تجربه می‌کنند که برای انجام کاری برنامه‌ریزی انجام می‌دهند، اما یک کار فوری پیش می‌آید و مجبور می‌شوند اولویت‌هایشان را تغییر بدهند. مدیریت این کارهای ناگهانی، سخت و گاهی هم غیرممکن است.

حقوق مدیر کارخانه

صحبت درباره حقوق مدیر کارخانه کار سا‌ده‌ای نیست. آنچه در این مقاله به عنوان وظایف مدیر کارخانه توضیح دادیم، اموری بودند که مدیران همه کارخانه‌ها به صورت عمومی انجام می‌دهند. اما هر مجموعه به اقتضای نیاز خود، یک سری وظایف منحصر به فرد هم برای مدیر تعریف می‌کند.

این وظایف تأثیر بسزایی در میزان حقوق مدیر کارخانه خواهد داشت. به طور متوسط می‌توان گفت مدیران کارخانه در ایران در سال ۱۴۰۱، به طور میانگین بین ۱۶ تا ۳۰ میلیون تومان حقوق می‌گیرند. میزان دستمزد این افراد، به حجم و ساعات کار، اندازه کارخانه و شرح شغلی که برای مدیر نوشته شده، بستگی دارد.

کلام آخر؛ مدیریت کارخانه، حاصل همکاری یک تیم است

در این مقاله با وظایف مدیر کارخانه آشنا شدید، اما باید بدانید که یک کارخانه، توسط یک نفر مدیریت نمی‌شود. همه افراد در مدیریت یک مجموعه بزرگ نقش دارند و برای موفقیت آن، باید وظایفشان را به درستی انجام بدهند. مدیر کارخانه به همراه سایر مدیران ارشد و میانی حاضر در مجموعه، بر افراد و فرایندها نظارت می‌کند تا مطمئن شود سازمان در مسیر صحیح حرکت می‌کند، بازدهی خوبی دارد و می‌تواند نیازهای مشتریان و کارکنانش را تأمین کند.

ما در مرکز مدیریت کاربردی ایران، به صورت تخصصی در حوزه مدیریت فعالیت داریم. هر سازمانی، به پوزیشن‌های مدیریتی مختلفی نیاز دارد تا به انسجام برسد و سودآور باشد. به همین دلیل در مجله این مرکز، پوزیشن‌های مختلف مدیریتی را معرفی کردیم و توضیحاتی کلی درباره هرکدام از آن‌ها ارائه دادیم. با شرکت در دوره‌های مدیریتی مرکز مدیریت کاربردی ایران نیز می‌توانید مهارت‌های مدیریتی مورد نیاز برای این موقعیت‌های شغلی را یاد بگیرید یا آن‌ها را به مدیران مجموعه خود آموزش بدهید. یادگیری و اجرای آموزه‌ها، مهم‌ترین رمز موفقیت مدیران بزرگ است.