وظایف سرپرست تولید ( کارخانه و سالن) + حقوق

یکی از رمزهای موفقیت سازمان‌های بزرگ این است که می‌دانند هر پوزیشن چیست و چه موقعیت‌های شغلی باید در سازمانشان تعریف کنند. سرپرست تولید یکی از موقعیت‌های گمنام در سازمان‌هاست که معمولا با مدیر فروش اشتباه گرفته می‌شود. البته بعضی از مدیرها هم تصور می‌کنند سرپرست تولید یکی از کارگرهای این بخش است که علاوه بر فعالیت در خط تولید، باید روی عملکرد بقیه اعضای تیم هم نظارت داشته باشد. اگر در کارخانه‌ای مدیر هستید که یک یا چند خط تولید فعال دارد، باید با پوزیشن سرپرستی تولید آشنا باشید.

در این مقاله آنچه نیاز است درباره این موقعیت بدانید را توضیح می‌دهیم. همچنین بررسی می‌کنیم وظایف سرپرست‌های تولید در کارخانه و سالن چیست و چه مهارت‌ها و ویژگی‌هایی باید داشته باشد.

سرپرست تولید کیست؟

خط تولید کارخانه یکی از تخصصی‌ترین قسمت‌های آن است و همه اعضای خط تولید باید روی عملکرد دستگاه‌ها نظارت داشته باشند، اما مسئولیت اصلی نظارت بر تجهیزات و کارکنان به سرپرست تولید برمی‌گردد. او باید هرروز نزدیکی دستگاه‌ها و خط تولید حضور داشته باشد و بر تجهیزات، کارکنان و فرایندها نظارت کند.

سرپرست تولید، اولین کسی است که هنگام بروز مشکل در بخش تولید، برای پشتیبانی حاضر می‌شود. او در صورت نیاز، مقامات بالاتر سازمان را خبر می‌کند و اگر نیازی نباشد، خودش اقدامات لازم برای حل مشکل را انجام می‌دهد. او ابتدا علت اصلی مشکل را بررسی می‌کند و سپس از تکنسین‌های متخصص در حوزه مورد نظر، کمک می‌گیرد.

این پوزیشن شغلی، در رأس تیم تولید قرار می‌گیرد. فردی که در این موقعیت کار می‌کند، باید خط تولید را در ساعات کاری، فعال نگه دارد. همچنین باید مطمئن شود که محصول نهایی با کیفیت مورد انتظار تولید می‌شود و در صورت امکان، اقدامات لازم برای بهینه‌سازی فرایند تولید را انجام بدهد تا محصول با صرف کم‌ترین منابع و بالاترین کیفیت به دست مشتری برسد.

6 تفاوت سرپرست و مدیر تولید

مدیر تولید، مقام بالاتر سرپرست در سازمان محسوب می‌شود. هر دوی این افراد باید روی عملکرد بهینه خط تولید تمرکز کنند؛ حتی در برخی موارد، وظایف هر دو موقعیت هم‌پوشانی دارد. در ادامه تفاوت‌های بین مدیر تولید و سرپرست تولید را بررسی می‌کنیم تا تفاوت این دو پوزیشن شغلی را متوجه شوید.

•  وظایف سرپرست عملی است؛ او باید بر عملکرد دستگاه‌ها، کیفیت محصول و رسیدن به اهداف تعیین شده برای خط تولید نظارت داشته باشد. اما مدیر تولید روی اجرای پروژه‌ها و مدیریت تیم تمرکز دارد و درگیر کارهای روزمره نمی‌شود.
• مدرک تحصیلی سرپرست تولید به اندازه مدیر اهمیت ندارد اما مدیر تولید باید در زمینه مدیریت تحصیل کرده باشد و حداقل لیسانس لازم است.
• سرپرست‌های تولید باید در حوزه کاری سازمان تجربه داشته باشند، در اکثر سازمان‌ها، سرپرست کسی است که قبلا در خط تولید کارگر بوده. اما مدیر تولید باید در زمینه مدیریت تیم تجربه داشته باشد و آموزش‌های لازم در حوزه کاری سازمان را در حین کار یاد می‌گیرد.
• سرپرست تولید در خط تولید کار می‌کند و با تجهیزات کار شامل لباس کار و کلاه ایمنی و… بپوشد. اما مدیر تولید در محیطی اداری کار می‌کند و فقط گاهی اوقات برای بازدید به بخش تولید می‌آید.
• سرپرست‌های تولید باید کار را به نیروهای جدید آموزش بدهند، پس باید بر تمام بخش‌های تولید محصول تسلط داشته باشند. او همچنین باید مشکلات را عیب‌یابی و حل کند. اما وظایف مدیران به گونه‌ای است که نیازی به تسلط بر جزئیات فرایند تولید ندارند.
• مدیر تولید باید بر مفاهیم کسب و کار تسلط داشته باشد، زیرا ممکن است مسئولیت تنظیم بودجه، تخصیص منابع یا تدوین استراتژی برای تولید محصولات به او واگذار شود.

شرح وظایف سرپرست خط تولید

شرح وظایف سرپرست خط تولید به صورت عمومی عبارت است از:

• تعیین اهداف روزانه، هفتگی و ماهانه و اطلاع رسانی آن‌ها به کارکنان
• مدیریت گردش کار با تقسیم وظایف بین اعضای تیم تولید
• راهنمایی و آموزش کارکنان
• سنجش عملکرد کارکنان خط تولید
• نظارت بر استفاده صحیح و ایمن از تجهیزات
• سنجش بازدهی تولید و اطمینان از درست بودن اعداد و آمار ارائه شده
• تدوین گزارش عملکرد و پیشرفت خط تولید و ارائه آن به مدیران ارشد
• ارائه پیشنهاد برای بهینه‌سازی عملکرد کارکنان و خطوط تولید
• بررسی و یادگیری روش کار با تجهیزات جدید
• اطمینان از اینکه کارمندان با استانداردها و نکات ایمنی تعیین شده در سازمان آشنا هستند و آن‌ها را اجرا می‌کنند
• همکاری با سرپرست‌ها و مدیرهای سایر بخش‌ها برای انجام هماهنگی‌های لازم
• درخواست تأمین منابع مورد نیاز برای خط تولید به انبار
• مشورت دادن به مدیر تولید در استخدام نیروهای جدید یا برنامه‌ریزی برای ارتقای انگیزه کارکنان

بخشی از شرح وظایف مدیر تولید بر اساس صنعتی که در آن فعالیت می‌کند، بستگی دارد. شرح وظایف مدیر تولید در صنعت غذا با وظایف مدیر تولید در صنعت دیگری مثل خودروسازی متفاوت است و هرکدام از این افراد در حوزه متفاوتی تخصص دارند.

شرح وظایف سرپرست تولید کارخانه 

شرح وظایف سرپرست تولید کارخانه با توجه به محصول و شرایط کاری هر مجموعه، متفاوت است. اما به طور کلی شرح وظایف سرپرست تولید کارخانه، در کنار موارد عمومی که در قسمت قبل بیان کردیم، محافظت از دستگاه‌ها و عملکرد آن‌ها را برعهده دارند. آن‌ها همچنین باید مراقب باشند که خروجی نهایی، از استانداردهای تعیین شده برخوردار است و کیفیت مورد نظر سازمان و مشتریان را دارد. پیشنهاد میکنیم برای نوشتن شرح شغل به مقاله ای دیگر مراجعه کنید.

شرح وظایف سرپرست تولید سالن

در سالن‌های تولیدی معمولا چند خط تولید به صورت همزمان کار می‌کنند. به همین دلیل مسئولیت‌های سرپرست تولید سنگین‌تر می‌شود؛ البته هر لاین تولید یک سرکارگر مخصوص به خود را برای نظارت‌های اولیه برعهده دارد، اما شرح وظایف سرپرست تولید سالن در نظارت بر کل سالن خلاصه می‌شود. در واقع سرکارگرها هستند تا اگر مشکلی پیش آمد، به سرپرست اطلاع‌رسانی کنند. شرح وظایف سرپرست تولید سالن با توجه به اندازه خطوط تولید و تعداد نیروهای کار متفاوت است و این مسئله روی دستمزد او هم تأثیر دارد.

ویژگی‌های سرپرست تولید حرفه‌ای

بعضی از ویژگی‌های مورد نیاز برای این شغل، ذاتی و بعضی دیگر اکتسابی هستند. به عنوان مثال علاقه به نظارت بر خط تولید و کار با دستگا‌ه‌ها، یک ویژگی ذاتی محسوب می‌شود، اما همدلی ویژگی‌ قابل یادگیری است که به مرور زمان می‌توانید در خود ایجاد کنید.

در ادامه به لیستی از ویژگی‌هایی که بهترین سرپرست‌های تولید دارند، اشاره می‌کنیم:

• ریزبینی و مهارت توجه به جزییات
• حفظ خونسردی و توانایی آرام کردن خود
• علاقه به مشورت و کار تیمی
• خلاقیت
• صداقت و اعتماد
• انعطاف بالا
• هم‌دلی 
• نظم 

مهارت‌های مورد نیاز برای سرپرست تولید

انجام شرح وظایف سرپرست تولید، کار ساده‌ای نیست و فردی که در این زمینه فعالیت می‌کند، باید حداقل چند سال تجربه کار داشته باشد. در ادامه مهم‌ترین مهارت‌های مورد نیاز برای این موقعیت شغلی را بررسی می‌کنیم:

• ساخت و هدایت تیم
• مهارت‌های بین فردی و ارتباط‌ سازی قدرتمند
• برنامه‌ریزی و سازماندهی کارکنان و امور
• مهارت تفویض اختیار در مدیریت
• تفکر انتقادی
• نظم و مدیریت زمان
• حل مسئله و تصمیم‌گیری
• مدیریت بحران در سازمان
• کنترل کیفیت و نظارت
• توانایی کار در ساعات طولانی
• مذاکره و گوش دادن فعال

سرپرست بخش تولید همچنین باید در کار با ابزارها و دستگاه‌های کارخانه مهارت داشته باشد. اگر دستگاه‌های به کار رفته در کارخانه وارداتی است، سرپرست تولید برای مطالعه دستور کار آن‌ها باید تاحدی بر زبان انگلیسی نیز مسلط باشد. بعضی از نرم‌افزارهای مورد نیاز در بخش تولید را در ادمه نام می‌بریم:

• نرم افزار CAM برای نظارت بر عملکرد سیستم‌ها
• نرم‌افزارهای آماری کنترل کیفیت مانند Minitab
• نرم‌افزارهای عمومی مانند آفیس 

حقوق سرپرست تولید چقدر است؟

میزان حقوق سرپرست تولید به معیارهای مختلفی بستگی دارد. نوع کارخانه، میزان تخصصی بودن خط تولید، ظرفیت تولید کارخانه و میزان مهارت و تجربه هستند که حقوق سرپرست تولید را مشخص می‌کنند. این سرپرست‌ها در سطوح پایین‌تر، حدود دوبرابر قانون کار حقوق می‌گیرند و در سطوح ارشد ممکن است دستمزدشان به بیشتر از چهار برابر قانون کار هم برسد. سازمان‌های مخلتف، مزایای گوناگونی را نیز برای کارکنان شان در نظر می‌گیرند.

چطور به یک سرپرست تولید تبدیل شویم؟

همانطور که پیش از این هم اشاره کردیم، تبدیل شدن به یک سرپرست تولید،‌ به تجربه زیاد در حوزه کاری مورد نظر نیاز دارد. با تجربه زیاد بر تمام فرایندها مسلط می‌شوید و مشکلاتی که پیش می‌آید را حل می‌کنید یا حداقل بدانید برای حل آن چه اقدامی باید انجام شود.

وقتی تجربه کار داشته باشید، مدرک تحصیلی اهمیت چندانی نخواهد داشت و حتی با دیپلم هم می‌توانید به عنوان سرپرست تولید یک کارخانه مشغول به کار شوید. البته بعضی از مجموعه‌ها مانند تولیدکننده‌های تجهیزات و داروهای پزشکی یا شرکت‌های فعال در حوزه کسب و کار، به تحصیلات هم توجه می‌کنند. زیرا داشتن دانش در حوزه مورد نظر نیز برای فعالیت در تمام بخش‌های سازمان الزامی است.
بسیاری از کارخانه‌ها، سرپرستان و مدیران تولیدشان را از بین کارکنان خط تولید انتخاب می‌کنند. کارمندهایی که توانمندی‌ها و پتانسیل شان را به مدیران ارشد نشان می‌دهند، ارتقای شغلی می‌گیرند و به سِمت‌های بالاتر می‌رسند.

کلام آخر؛ سرپرست تولید نقشی کلیدی در خط تولید ایفا می‌کند.

در این مقاله شرح وظایف سرپرست تولید را بررسی کردیم. همچنین مهارت‌های مورد نیاز برای این کار را توضیح دادیم. این مقاله هم به افرادی که قصد دارند سرپرست بخش تولید استخدام کنند کمک می‌کند تا یک شرح شغل مناسب بنویسند و هم برای آشنایی با این شغل برای کارجوها مناسب است. البته توجه داشته باشید که بخش مهمی از جزئیات سرپرست فروش با توجه به نوع بیزینس و محصولات تولیدی تعیین می‌شود.