نحوه اخراج کارمند چگونه است؟

نوشتن در مورد نحوه اخراج کارمند کاری سخت و غیر معمول است چه برسد به صحبت در مورد بهترین روش برای اخراج کارمند! اما این کاری است که هر مدیری در طول دوران کاری خود بارها و بارها ممکن است با آن روبرو شود.

اخراج افراد ناکارآمد در میان پرسنل، یکی از دردناکترین و در عین حال مهمترین کاری است که شما در دوران مدیریت خود باید انجامش دهید. برای من همیشه دردناکترین بخش کاری ام اخراج کارمند بوده است و همیشه سعی کرده ام تا جایی که ممکن است این کار را انجام ندهم. اما چه باید کرد گاهی مجبور به اینکار بوده ام.

هیچ جنبه ای از کارم نسبت به اخراج کارمند، تا این حد برایم سخت و غم انگیز نبوده است، اما به عنوان یک مدیر باید بدانید که عملکرد ضعیف پرسنل ناکارآمد مسئولیت شما را کاهش نمی دهد. در هر صورت شما مسئول هستید و عملکردهای ضعیف کارکنان خسارتهای زیادی به سازمانتان وارد می سازد و مسئول این خسارتها خود شما هستید! از طرفی عملکرد ضعیف پرسنلتان، از شما مدیری ضعیف و ناکارآمد می سازد.

بنابراین ضروری است هنگامیکه با یک کارمند ناکارآمد در تیم خود مواجه می شوید، تمام سعی خود را در ارتقا آن کارمند بکار ببرید که بتوانید او را با خود همراه سازید. ولی اگر در نهایت موفق به اینکار نشدید. چاره ای جز اخراج کارمند نمی ماند. لذا اینکار را انجام دهید، کارمند اخراجی هم می تواند شانس خود را در جایی دیگر و شاید در شغلی دیگر امتحان کند.

اگر علاقه دارید تا اطلاعات بیشتری در مورد نحوه اخراج کارمند به دست بیاورید در این مقاله با ما همراه باشید.

نحوه اخراج کارکنان : چه زمانی کارمند را اخراج کنیم؟

احتمالا قصد اخراج یکی از کارکنان خود را دارید که تصمیم به خواندن مقاله ی نحوه اخراج کارکنان دارید. اما توصیه اکید دارم قبل از اینکه به دنبال نحوه اخراج کارکنان خود باشید، ویدیو زیر را کامل و با دقت ببینید. ممکن است به این نتیجه برسید که کارمند را اخراج نکنید. شاید بعد از دیدن ویدئو متوجه شدید که قبل از  تصمیم به اخراج کارمند، باید خودتان اقداماتی انجام دهید.

این را از آن جهت می گویم که اعتقاد دارم ۸۰ درصد اخراج ها در سازمانهای ایرانی به خاطر ضعف های مدیریتی است نه مشکل در کارمند. می دانم از این حرف من خوشتان نمی آید اما به نظرم بهتر است کمی با من همراه باشید تا جنبه های زیادی از مسئولیت هایی که یک مدیر در قبال کارمندان دارد آشنا شوید. من سالهاست روی مهارتهای مدیران کار می کنم تا بتوانم به مدیران در بهبود مدیریت خود کمک کنم.

یکی از مهارتهایی که در کلاسهای آموزشی خود، آموزش می دهم نحوه اخراج کارکنان است. این مهارت از آنجایی حیاتی است که مدیر قبل از اخراج کارمند باید تلاشهایی برای همراه ساختن کارمند انجام دهد. و در صورت نتیجه بخش نبودن این تلاشها، اقدام به اخراج نماید. لذا توصیه میکنم قبل از هر چیز  ویدیو زیر را ببینید سپس مقاله را ادامه دهید.

اگر ویدیو را تا پایان مشاهده کردید، حتما متوجه شدید که شما قبل از اخراج چه وظایفی دارید. اینکه شما باید به این وظایف عمل کنید بستگی به خودتان ندارد. خوب توجه کنید بستگی به خودتان ندارد. چرا؟ چون شما مدیر هستید و وقتی مدیر می شوید در قبال انسانها وظایفی دارید که باید انها را انجام دهید.

اگر فقط یک کارشناس، متخصص و کارآفرین بودید ممکن بود جنبه های بسیاری از کارتان به خودتان ارتباط داشته باشد اما وقتی مدیر می شوید کاملا برعکس است. یعنی جنبه های زیادی از کارتان صرفا به خودتان مرتبط نیست و در مقابل کارمندانتان وظایفی دارید. اگر اکنون به نقطه ای رسیدید که باید کارمند را اخراج کنید به نکات زیر خوب توجه کنید.

نحوه صحیح اخراج کارمند

در فرآیند اخراج فشار روحی بسیار سنگینی به کارمند وارد می شود و این فشار روحی و احساسی یک سری رفتارها به دنبال خود خواهد داشت. بنابراین دانستن نحوه صحیح اخراج کارمند بسیار ضروری است.  کارمند در طی دوره اخراج ۵ مرحله را پشت سر می گذارد که در این دوره همراهی با کارمند و رعایت اصول نحوه اخراج کارمند اهمیت دارد. در ادامه این ۵ مورد را توضیح می دهیم:

1. شوک (ناشی از دریافت خبر اخراج)
2. مقاومت (عصبانیت فرد ناشی از این مقاومت است)
3. پذیرش (اخراج را به عنوان یک رخداد خارج از کنترل آنها می پذیرند)
4. اکتشاف ( بعد از پذیرش به دنبال فرصت های جدید می روند)
5. تعهد ( به آینده و موقعیت های جدید خود امیدوار و متعهد می شوند)

بهترین روش برای اخراج کارمند

بهترین روش برای اخراج کارمند این است که شما به عنوان یک مدیر باید این مراحل را به خوبی درک کرده و از آنها آگاهی پیدا کنید. سپس در طی این فرایند به کارمند کمک کنید که سریعتر از مرحله ۱و ۲ گذشته و به مرحله پذیرش برسد. مدت زمان این مراحل در افراد مختلف، متفاوت است. ولی در هر صورت شما باید برای کوتاه کردن این مراحل نهایت تلاش خود را بکنید.

۱- خبر اخراج را شخصا به کارمند بدهید

توصیه میکنم که حتما خبر اخراج کارمند را شخصا و در یک جلسه حضوری به کارمند بگویید. نیازی به مقدمه چینی و گفتن جملات همدردی و غیره نیست. اگر شما مدیر خوبی بوده باشید و قبلا تلاش خود را برای همراه کردن و آموزش کارمند انجام داده باشید او به خوبی دلیل اخراج خود را می داند و نیازی به مقدمه چینی و دلیل و برهان آوردن نیست. در غیر اینصورت اگر تلاشی برای بهبود کارمند نکرده اید و برای رشد او وقت و انرژی نگذاشته اید، مجاز به اخراج نیستید.

۲-تلاشهایتان را جهت عدم اخراج کارمند بیان کنید

زمان اعلام اخراج کارمند حتما تمام راهنمایی ها و کمک هایی که برای رشد او انجام داده اید اعم از کلاس ها و دوره های آموزشی، کمک هزینه برای یادگیری و راهنمایی های خودتان در طول کار را یادآوری کنید. البته حتما قبل از جلسه تمام این موارد را به صورت مکتوب مستند کنید. اگر مستندات را ندارید از مدیر مربوطه یا منابع انسانی کمک بگیرید.

۳-از مقدمه چینی های طولانی پرهیز کنید و کوتاه و واضح صحبت کنید

مقدمه چینی زیاد و همچنین صحبت‌های طولانی برای آماده سازی کارمند می تواند باعث شود که جلسه غیر رسمی شود. در همان ابتدای جلسه به شخص بگویید که به چه دلایلی می خواهید اخراجش کنید. مثلا بگویید “هدفی که برای شما مشخص کرده بودیم برآورده نشد. ما تعیین کردیم [هدف X] تا [تاریخ Y] انجام شود.” 

۴-جلسه را کوتاه برگزار کنید

با کوتاه برگزار کردن جلسه، از ایجاد بحث های طولانی پیشگیری می کنید. کارمند ممکن است واکنش نشان دهد و خود را تخلیه کند و… اما شما فقط همان جملات کوتاه خود را بیان و تکرار کنید. توجه داشته باشید که به هیچ عنوان لیستی کامل از شکست های کارمند ارائه ندهید چرا که باعث آزردگی بیش از او، ایجاد بحث و جدل و کینه می شود.

۵- وارد بحث و جدل نشوید

بهترین روش برای اخراج کارمند این است که در جلسه اخراج به هیچ وجه وارد بحث و جدل با کارمند اخراج شده نشوید. دلیل و برهان های بیخودی نیاورید و سعی کنید تا حال فرد را به خوبی درک کنید. چرا که در غیر اینصورت او نمی تواند از مراحل ۱ و ۲ عبور کند. بنابراین با رک و رو راست صحبت کردن به فرد کمک کنید تا موقعیت را به خوبی درک کند.

۶- از تصمیم خود بر اخراج برنگردید

ممکن است در جلسه اخراج، کارمند سعی در راضی کردن شما برای ادامه کار داشته باشد و یا شما را احساساتی نماید و از سر دلسوزی بخواهید از تصمیم خود بر اخراج کارمند منصرف شوید. توصیه میکنم به هیچ وجه این اشتباه را دوباره تکرار نکنید. این تاکید من از انجایی است که شما حتما از قبل مراحلی که در ویدیو فوق گفتم را طی کرده باشید. 

۷- با کارمند اخراج شده همدلی کنید

به هر ترتیب کارمندی که اخراج شده است ممکن است دچار فروپاشی عاطفی شود. ممکن است عصبانی شود. ممکن است گریه کند و هر رفتار احساسی دیگری ممکن است از وی سر بزند. بهترین روش برای اخراج کارمند این است که او را درک کنید و در آرامش با او همدلی کنید. شما به هیچ وجه عصبانی نشوید. به هیچ وجه داد و فریاد و رفتار قهر آمیز نداشته باشید

۸- از او بخاطر زحماتش تشکر کنید

از کارمند عذرخواهی نکنید و بگویید کاش شرایط به گونه ای دیگر پیش می رفت و می توانستید همکاری را ادامه دهید. از او بابت زحماتی که در سازمان کشیده تشکر کنید و برایش آرزوی موفقیت کنید.